WAWRZYNIEC STALIŃSKI
ur. 28.07.1899 – zm. 03.06.1985
Piłkarz Warty Poznań, mistrz Polski z 1929 roku. W mistrzowskim sezonie: 15 występów i 4 gole. Reprezentant Polski. Legenda „Zielonych”.
Wawrzyniec Staliński jest uważany za najwybitniejszego poznańskiego piłkarza w okresie międzywojennym. Na pewno był jednym z najlepszych snajperów na piłkarskich boiskach w latach 20. w Polsce.
Urodził się w 1899 roku na Wildzie, która była wówczas podpoznańską wsią. Czynnym zawodnikiem był już jako nastolatek i pod koniec drugiej dekady XX wieku miał już na koncie grę w dwóch klubach: Sparcie Poznań i Posnanii. Z tej drugiej drużyny trafił w 1919 roku do „Zielonych”. Miał wówczas 20 lat i wiązał się z klubem, w którym spędził resztę sportowej kariery. Wystąpił w 374 meczach, z czego co najmniej 84 w Ekstraklasie.
Zanim powstała liga piłkarska w Polsce (1927 rok) medalistów mistrzostw kraju wyłaniano na drodze lokalnych eliminacji i ogólnopolskich finałów. Wawrzyniec Staliński miał w tym okresie najwięcej rozegranych meczów i najwięcej strzelonych goli spośród wszystkich „Warciarzy”. Miał ogromny udział w zdobyciu wicemistrzostwa Polski w 1922 i 1925 roku oraz dwukrotnie brązowych medali.
Gdy nastały czasy ligi, to właśnie Wawrzyniec Staliński zdobył pierwszą bramkę dla poznaniaków (mecz z ŁKS Łódź z 10 kwietnia 1927 roku). Po sięgnięciu po kolejne srebro (1928) i brąz (1927) miał mógł wreszcie świętować pierwsze mistrzostwo w historii dla Warty Poznań.
Tak snajpera „Zielonych” opisują autorzy monografii „Historia wielkopolskiego futbolu”: „Charakteryzował się silną budową ciała, wielką sprawnością fizyczną, przebojowością i ofensywnym stylem gry. Perfekcyjnie opanował sztukę zdobywania bramek. Był napastnikiem, który potrafił zagrać na pozycji kierownika ataku, tak na łączniku, jak i na pozycji skrzydłowego. To w dużej mierze jego widowiskowa gra, ściągała tłumy kibiców na stadiony całej Polski”.
Do dziś jest rekordzistą Warty Poznań pod względem liczby bramek w reprezentacji kraju – 11 trafień w 13 spotkaniach. Warto też podkreślić, iż Wawrzyniec Staliński jest autorem pierwszego hat-tricka ustrzelonego przez reprezentanta Polski. W sierpniu 1926 roku na stadionie Warty przy ul. Rolnej strzelił gole na 1:0, 4:1 i 5:1 w wygranym 7:1 meczu z Finlandią.
„Jeśli dzisiaj z perspektywy kilkunastu lat przebiegam w pamięci moje pierwsze boje w zawodach międzypaństwowych, to stwierdzić muszę, że droga wiodąca nas Warciarzy do kariery reprezentantów kraju nie była bynajmniej łatwą do przebycia. Trzeba było rzetelnego wysiłku, samozaparcia i opanowania nerwowego aby jednym nieudanym występem nie stracić bezpowrotnie uzyskanej już pozycji. Byliśmy przecież w obliczu hegemonii stolic piłkarskich Polski – Krakowa i Lwowa z ich mnóstwem uznawanych wielkości piłkarskich – tylko… piłkarzami prowincjonalnymi. Ale ówczesna dobra postawa sportowa całej naszej I drużyny, która zyskiwała sobie należne uznanie wszystkich boisk Polski oraz długoletnia pozycja wicemistrza Polski nie pozwalały trzymać nas w cieniu, a przeciwnie zwracały uwagę czynników kierujących piłkarstwem na nasze możliwości sportowe” – pisał w swoich wspomnieniach as Warty Poznań.
Za swoje osiągnięcia sportowe Wawrzyniec Staliński został w 1931 roku odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi przez premiera Walerego Sławka.
Po zakończeniu kariery piłkarskiej napastnik „Zielonych” został sędzią piłkarskim i do 1939 roku poprowadził łącznie 21 meczów Ekstraklasy.
fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe