Mgr Ewa Martinek

Afiliacja: UAM; Studia doktoranckie na Wydziale Historycznym

 

Sekcja piłkarska Warty Poznań wczoraj i dziś[1]

 

Dokładnie 106 lat temu – 15 czerwca 1912 roku swoją działalność rozpoczął Klub Piłkarski Warta Poznań, tym samym na trwałe wpisując się na kartach polskiej historii piłki nożnej. Klub został powołany przez siódemkę szesnasto i siedemnastolatków będących zarówno działaczami klubu jak i jego zawodnikami. Edmund i Franciszek Szycowie, Marian Beym, Stefan Malinowski, Czesław Mórkowski, Kazimierz Świderski i Ludwik Zysnarski – to oni od podstaw budowali klub zaczynając swoją przygodę nie mając pieniędzy, sprzętu i infrastruktury. Mieli jednak pomysł i zapał co jak się okazało wystarczyło by w szybkim tempie pozyskać nie tylko nowych zawodników, ale i zainteresowanie poznańskiej społeczności[2]. Już rok później w 1913 roku Warta Poznań wraz z Posnanią i Ostrovią utworzyły Związek Polskich Towarzystw Sportowych mający na celu integrację wszystkich klubów. W tym samym roku ZPTS udało się zorganizować pierwsze mistrzostwa Wielkopolski, na których tryumfowała Warta[3]. Przysporzyło to popularności nie tylko Dumie Wildy, ale i samej piłce nożnej jako dyscyplinie sportowej. Zaowocowało to powstawaniem na mapie piłkarskiej Wielkopolski coraz większej liczy klubów, jednak w większości zrzeszających jedynie młodzież. To z kolei pozytywnie wpłynęło na kontynuację organizacji mistrzostw w następnych latach, nawet pomimo zakazu Niemców okupujących ówcześnie ziemie polskie w wyniku działań wojennych[4].

Lata 20. to czas licznych sukcesów Warty Poznań w Okręgowej Klasie A oraz święcenia wielkiego sukcesu jakim było zdobycie w 1929 roku po raz pierwszy w historii klubu tytułu mistrza polski. W kolejnym dziesięcioleciu próbowano powtórzyć sukces co niemalże się udało kiedy to w 1938 roku Warta zdobyła wicemistrzostwo Polski[5].

Okres II wojny światowej i lata powojenne to czas silnego regresu Warty spowodowany zarówno działaniami wojennymi jak i problemami finansowymi. Jak wynika z analiz archiwaliów zgromadzonych w Archiwum Państwowym w Poznaniu Bank Związkowy Spółek Zarobkowych, który udzielił Warcie pożyczki wykazywał się niezwykle liberalnym podejściem do odraczania spłacania przez klub zaległych rat. Przyczynę takich poczynań należy doszukiwać w dużej popularności jaką cieszył się klub oraz szacunkiem jaki budził wśród poznaniaków[6]. Dokumenty pokazują, że zarządowi udało się jedynie spłacać odsetki oraz zaledwie częściowo zmniejszać dług. W rozwiązaniu problemów finansowych nie pomogło nawet ponowne zdobycie tytułu mistrza Polski w 1947 roku.

Łącznie do lat 50. klubowi udało się dwukrotnie uzyskać mistrzostwo oraz aż pięć razy wicemistrzostwo Polski (1922,1925,1928,1938,1946). Nadchodzące lata pomimo wielkich nadziei nie były dla Warty łatwym okresem. W czasie stalinizmu w 1950 roku doszło do jej połączenia z klubem HCP w wyniku którego zmianie uległa obecna nazwa na Stal Poznań oraz klubowy herb. Stan ten utrzymał się do odwilży kiedy to pod koniec 1956 roku Walne Zgromadzenie podjęło uchwałę na mocy, której przywrócono dawną nazwę oraz herb[7]. Nie oznaczało to jednak całkowitego zerwania współpracy z Zakładami Cegielskiego, bowiem już w 1959 roku ceglorz objął patronat nad Wartą wspierając ją finansowo[8].

Jak wynika z analiz dokumentów zgromadzonych w Archiwum Państwowym w Poznaniu okres PRL nie był dla Warty czasem owocnym w wyniki. Kolejne zarządy w czasie zebrań ochoczo dyskutowały na temat finansów próbując znaleźć odpowiedź na pytanie: Czy potrzebne są pieniądze żeby odnieść sukces? Czy jednak potrzebny jest sukces aby pozyskać pieniądze? Analiza wpływów i wydatków klubu z lat 1956-1976 pokazuje jednak, iż najpierw potrzeby jest sukces. W czasie spadku piłkarskiej formy malały nie tylko wpływy ze składek członkowskich, ale i subwencja miasta Poznania[9]. Szukano zatem rozwiązań mających na celu poprawę sytuacji finansowej klubu jak i wyników sekcji piłkarskiej. By przełamać impas próbowano zasilić szeregi Warty nowymi piłkarzami oraz likwidować mało rentowne sekcje aby pieniądze na nie idące można było zainwestować w piłkę w imię często powtarzanych słów: ,,miarą osiągnięć piłkarzy ocenia się wartość znaczenia klubu”[10]. Jednak i te rozwiązania zawodziły. Jak pokazują protokoły z Zebrań Walnych Klubu postanowiono kłaść nacisk na szkolenie kadry trenerskiej oraz zainwestować w młodzież aby klub mógł sam wychowywać przyszłych seniorów[11]. Na efekty nie trzeba było długo czekać, o czymś świadczą między innymi sukcesy juniorów w sezonie 61/62, kiedy to młodzi Warciarze pod wodzą trenera Eligiusza Ofierskiego zdobyli mistrzostwo w lidze zdobywając maksymalną liczbę punktów w stosunku bramek 30:6[12]. Widząc pozytywne skutki przyjętej polityki rozpoczęto poszukiwanie szkół chcących współpracować z Wartą na wzór szkoły gimnastycznej na ul. Łozowej w Poznaniu oraz podnoszono poziom szkolenia młodzieży[13]. Pociągnęło to za sobą niechciane skutki, a mianowicie ,,co wybitniejsi zawodnicy zbawiani obietnicami innych klubów szybko zapominali o tym, że dzięki stworzonym im warunkom rozwojowym, olbrzymim wysiłkom pracy trenerów oraz poważnych nakładów finansowych klubu doszli do najwyższej klasy sportowej i zgłaszali chęć opuszczania naszych szeregów”[14].

Pomimo różnych opinii zarządu wynikających z żalu jaki żywili oni do odchodzących z klubu wychowanków nie rezygnowano z nacisku na szkolenie młodzieży, co przynosiło efekty także w kolejnym dziesięcioleciu. W raporcie z 1973 roku możemy przeczytać ,,łączny bilans drużyny juniorów jest najbardziej korzystny ze wszystkich naszych zespołów”[15]. Ponadto wyróżniono Lecha Bisa, któremu udało się wywalczyć tytuł króla strzelców. Doceniono także obie drużyny trampkarzy, które zajęły czołowe miejsca w swoich grupach[16].

Już dwa lata później juniorzy pod wodzą trenerów T. Jakubiaka i F. Krystkowiaka zdobyli wicemistrzostwo Polski[17], a w 1978 roku ponownie przynieśli pocieszenie dla kibiców zajmując 4 miejsce na mistrzostwach Polski. Radość jednak nie trwała długo – bardziej utalentowani zawodnicy przyjęli propozycje innych klubów opuszczając szeregi Warty[18].

W latach 80. juniorzy wciąż przynosili chlubę swojemu klubowi jednak nawet to nie wystarczało by pomóc w rywalizacji z Lechem o uwagę kibiców, którzy coraz chętniej swoje zainteresowanie skupiali właśnie na Lechu. Warta jednak się nie poddawała przykładając do szkolenia młodzieży coraz większą uwagę tworząc klasy sportowe o profilach piłkarskich. Niezwykłym uznaniem w tamtym okresie zaczął się cieszyć działacz Kazimierz Bilski doceniany za pracę z młodzieżą. Chwalono go nie tylko za wysokie umiejętności trenerskie, ale i fakt, że wielu jego wychowanków pozostało w klubie[19].

Na początku lat 90. ukojenie dla Warty przynieśli seniorzy wracając po 43 latach do ekstraklasy, niestety radość nie trwała długo, bowiem tylko dwa sezony: 93/94 oraz 94/95. Klub w nadchodzącym dziesięcioleciu nie tylko spadł z najwyższej ligi, ale i popadł w ogromne problemy finansowe. Kiedy losy Warty przechylały się w stronę likwidacji na ratunek przybyła jej obecna prezes Pani Izabella Łukomska-Pyżalska. Dzięki wsparciu i zaangażowaniu zarówno Pani Pyżalskiej jak i jej firmie Family House klubowi udało się przełamać impas.

A jak wygląda Warta dzisiaj – w 106 rocznicę powstania klubu? Z pełnym przekonaniem trzeba przyznać, że zarówno Duma Wildy jak i jej kibice mają wiele powodów do świętowania. Do najważniejszych tegorocznych osiągnięć z całą pewnością należy awans do I ligi zapewniony na dwie kolejki przed zakończeniem rozgrywek. Warciarze wywalczyli go 19 maja w meczu z Radomiakiem Radom wygrywając 1:0 po fantastycznej bramce Przemysława Kity[20].

Il. nr 1: Piłkarze Warty Poznań świętujący awans do I ligi
Źródło: https://www.facebook.com/wartapoznan/

Budujący jest fakt, że pierwszy zespół tworzą zawodnicy od wielu lat związani z klubem między innymi: Adrian Lis, Wojciech Onsorge, Adrian Szynka, Krzysztof Biegański, Mateusz Wypych, Filip Brzostowski, Nikodem Fiedosiewicz, Adrian Laskowski czy Artur Marciniak. Na uwagę zasługują także wysokie lokaty w rozgrywkach młodzieżowych, które młodzi Warciarze osiągają w każdym roczniku. Nie sposób napisać o wszystkich tegorocznych sukcesach, jednak warto wspomnieć chociaż o niektórych. Żak Starszy (rocznik 2009) pod wodzą trenera Wojciecha Onsorge już po raz drugi z rzędu wywalczył Mistrzostwo Wielkopolski. Na kilka słów zasługują także piłkarze rocznika 2004 będący pod opieką trenerów Kostasa Milonasa i Wojciecha Martinka, którzy jeszcze w czerwcu zawalczą o Mistrzostwo Wielkopolski, a następnie o wejście do Centralnej Ligii Juniorów U15. Rocznik ten zapewnił już sobie pierwsze lokaty zarówno w I jak i II lidze, a w ubiegłym roku pod wodzą Kostasa Milonasa święcił wielki sukces jakim była wygrana prestiżowego turnieju Nike Premier Cup, będącego nieoficjalnymi mistrzostwami Polski[21].

Poznańską Ligę Okręgową z druzgoczącą przewagą zapewnili sobie zawodnicy rocznika 2002, w którym funkcję trenera sprawuje Bartosz Majchrzak[22]. Podobnym sukcesem mogą się pochwalić gracze Trampkarza Starszego (rocznik 2003) pod opieką byłego zawodnika Warty Poznań Piotra Tomaszczaka[23]. Warto w tym miejscu wspomnieć, że juniorom młodszy udało się utrzymać w CLJ U17 (trener Marcin Winiecki), a juniorzy starsi pod opieką trenera Przemysława Bereszyńskiego pomimo spadku z CLJ U19 mają na swoim koncie fantastyczną rundę wiosenną i z całą pewnością zrobią wszystko, aby już w kolejnym sezonie powrócić do najlepszej ligi młodzieżowej w Polsce.

Na wyróżnienie zasługują byli oraz obecni piłkarze Warty Poznań będący reprezentantami kadry Polski U18, a mianowicie Jędrzej Grobelny (Pogoń Szczecin) oraz Mateusz Maćkowiak (RB Lipsk). Powołania na zgrupowania otrzymali także Szymon Czajor (Zagłębie Lublin), Kacper Lepczyński (Zagłębie Lublin) oraz Wiktor Kurzawski (Warta Poznań). Potwierdza to fakt, że Duma Wildy wciąż może się chwalić wysokim poziomem szkolenia młodzieży.

Il. nr 2: Wiktor Kurzawski (góry rząd 3 od lewej), Jędrzej Grobelny (góry rząd 7 od lewej), Mateusz Maćkowiak (górny rząd 9 od lewej), Kacper Lepczyński (górny rząd 10 od lewej); Podopieczni trenera Piotra Tomaszczaka, rocznik 2001; 26.02.2014 Stargard

Źródło: Archiwum prywatne

Optymizmem napawa także modernizacja infrastruktury klubu oraz otrzymanie licencji na Nice I ligę[24]. To wszystko nie byłoby możliwe gdyby nie ludzie związani z Wartą. W 106 rocznicę działalności klubu podziękowania należą się: Pani prezes Izabelli Łukomskiej-Pyżalskiej, firmie Family House, dyrektorowi sportowemu Arkadiuszowi Miklosikowi, wszystkim piłkarzom, kierownictwu, kibicom oraz trenerom bez których to wszystko nie byłyby możliwe, a w szczególności Petrowi Nemcowi.

 

[1] Artykuł ukazał się na portalu historycznym ehistoria.edu.pl

[2] Z. Kubiak, 75 lecie klubu sportowego Warta Poznań, Poznań 1987, s. 21-22.

[3] B. Woltman, Wstęp, [w] Piłka nożna w Wielkopolsce 1921-2001, pod red. B. Woltmanna, Poznań 2001, s.1.

[4] J. Owsiański, T. Siwiński, Historia futbolu Wielkopolskiego, Poznań 2013, s. 39.

[5] Z. Kubiak, 75 lecie klubu sportowego Warta Poznań,

[6] Archiwum Państwowe w Poznaniu, Bank Związku Spółek Zarobkowych Spółka Akcyjna – instytucja centralna w Poznaniu: ,,Warta” Klub Sportowy w Poznaniu 1928-39 r i 1950, syg.401, [brak numeracji].

[7] Z. Kubiak, 75 lecie klubu sportowego Warta Poznań, s.9.

[8] Archiwum Państwowe w Poznaniu: Prezydium Rady Narodowej miasta Poznania: Klub Sportowy “Warta” – materiały własne i korespondencja z Urzędem, syg.2294, s.78.

[9] Archiwum Państwowe w Poznaniu: Prezydium Rady Narodowej miasta Poznania: Klub Sportowy “Warta” – materiały własne i korespondencja z Urzędem,syg.2294,s.24;26-27;88;140-141, 158-159; Archiwum Państwowe w Poznaniu, Prezydium Rady Narodowej miasta Poznania: Klub Sportowy “Warta” przy Zakładach im. H. Cegielskiego w Poznaniu – materiały własne i korespondencja z Urzędem, s.247; s. 268.

[10] Archiwum Państwowe w Poznaniu, Prezydium Rady Narodowej miasta Poznania: Klub Sportowy “Warta” – materiały własne i korespondencja z Urzędem, syg.2294, s.164; 231.

[11] Archiwum Państwowe w Poznaniu, Prezydium Rady Narodowej miasta Poznania: Klub Sportowy “Warta” – materiały własne i korespondencja z Urzędem, syg.2294, s.164.

[12] Archiwum Państwowe w Poznaniu, Prezydium Rady Narodowej miasta Poznania: Klub Sportowy “Warta” – materiały własne i korespondencja z Urzędem, syg.2294, s.212.

[13] Archiwum Państwowe w Poznaniu, Prezydium Rady Narodowej miasta Poznania: Klub Sportowy “Warta” – materiały własne i korespondencja z Urzędem, syg.2294, s.167.

[14] Archiwum Państwowe w Poznaniu, Prezydium Rady Narodowej miasta Poznania: Klub Sportowy “Warta” – materiały własne i korespondencja z Urzędem, syg.2294, s.169.

[15] Archiwum Państwowe w Poznaniu, Prezydium Rady Narodowej miasta Poznania: Klub Sportowy “Warta” przy Zakładach im. H. Cegielskiego w Poznaniu – materiały własne i korespondencja z Urzędem, s.222.

[16] Archiwum Państwowe w Poznaniu, Prezydium Rady Narodowej miasta Poznania: Klub Sportowy “Warta” przy Zakładach im. H. Cegielskiego w Poznaniu – materiały własne i korespondencja z Urzędem, s.222-223.

[17] Z. Kubiak, 75 lecie klubu sportowego Warta Poznań, s. 160-161.

[18] Z. Kubiak, 75 lecie klubu sportowego Warta Poznań, s. 165.

[19] Z. Kubiak, 75 lecie klubu sportowego Warta Poznań, s. 166-169.

[20] http://www.90minut.pl/mecz.php?id_mecz=1317611

[21] http://lodzkifutbol.pl/archives/171551/warta-poznan-wygrala-nike-premier-cup-2017/

[22] https://www.laczynaspilka.pl/rozgrywki/nizsze-ligi-juniorzy,21787.html

[23] https://www.laczynaspilka.pl/rozgrywki/nizsze-ligi-juniorzy,23980.html

[24] https://www.pzpn.pl/federacja/aktualnosci/2018-06-12/komunikat-komisji-ds-licencji-klubowych-pzpn